سیاستنامه
درباره نویسنده خواجه نظامالملک توسی:
خواجه نظامالملک توسی نویسنده کتاب سیاستنامه، با نام اصلی ابوعلی حسن بن علی بن اسحاق طوسی (۲۸ مهر ۳۹۷ تا ۲۲ مهر ۴۷۱) (متولد ۴۰۸ هـ.ق، طوس، کشته شده در صحنه کرمانشاه به دست یک باطنی ۴۸۵ هـ.ق) وزیر نیرومند دو تن از شاهان بزرگ دوره سلجوقیان، آلپ ارسلان و ملکشاه یکم در ایران بود.
وی نیرومندترین وزیر در دودمان سلجوقی بود و سلجوقیان نیز در زمان وی به اوج نیرومندی رسیدند. او بیست و نه سال سیاست درونی و بیرونی را رقم میزد. وی از بزرگترین پیشگامان توسعه فرهنگی بعد از حمله اعراب بود و مدارس زیادی به نام نظامیه تأسیس نمود که نظامیه بغداد مهمترین آنها بود.
درباره کتاب سیاستنامه:
سیاستنامه یا سیرالملوک، کتابی است به زبان فارسی در آیین فرمانروایی و کشورداری و اخلاق و سیاستِ پادشاهان پیشین، نوشتهٔ خواجه نظامالملک توسی. این کتاب از آثار مهم نثر فارسی در قرن پنجم هجری است. سبک نگارش کتاب ساده و روشن و خالی از تصنع از تکلف است، و از شاهکارهای زبان فارسی بهشمار میآید. محتوای این کتاب به فره ایزدی، سیاستمداری و محافظهکاری به عنوان راهکار و تدبیر امور باور دارد.
نظامالملک نگارش کتاب را به فرمان ملکشاه سلجوقی آغاز کرد و در دورهٔ سلطنت محمد بن ملکشاه (۴۹۲–۵۱۱) به پایان رسانید. (هیوبرت دارک ـ مصحح سیاست نامه ـ در مقدمه اش بر این کتاب (ص ۲۴–۲۵)، سال نگارش نیمه اول آن را ۴۷۹ هجری و سال نگارش نیمه دوم آن را ۴۸۴ هجری دانستهاست). قطعههای گوناگون کتاب که از منابع مختلف گردآوری شده، شامل اندرزهای نویسنده، منقولات از قرآن و احادیث و گفتههای مشاهیر، حکایتهایی در بارهٔ شاهان و وزیران و امیران است، و برخی حکایتهای بلند آن دارای مکررات و حشو و زوائد است.
سیاستنامه در سال ۱۸۹۱ به همت شارل شفر به زبان فرانسه ترجمه و در پاریس منتشر شد.
قسمتی از کتاب سیاستنامه:
ایزد تعالی در هر عصری و روزگاری یکی را از میان خلق برگزیند و او را به هنرهای پادشاهانه و ستوده آراسته گرداند و مصالحِ جهان و آرام بندگان را بدو بازبندد و درِ فساد و آشوب و فتنه را بدو بسته گرداند و هیبت و حشمت او اندر دل ها و چشم خلایق بگستراند تا مردم اندر عدل او روزگار می گذارند و آمن همی باشند و بقای دولت همی خواهند.
و چون، وَ الْعِیاذُ بالله، از بندگان عصیانی و استخفافی بر شریعت و یا تقصیری اندر طاعت و فرمان های حق تعالی پدیدار آید و خواهد که بدیشان عقوبتی رساند و پاداش کردارِ ایشان، ایشان را بچشاند – خدای، عَزَّوَجَلّ، ما را چنین روزگار منمایاد و از چنین مُدبَری دور داراد – هرآینه شومی آن عصیان و خشم و خذلانِ حق تعالی در آن مردمان اندر رسد:
پادشاهی نیک از میان برود و شمشیرهای مختلف کشیده شود و خون ها ریخته آید و هرکه را دست قوی تر هرچه خواهد می کند تا آن گناه کاران همه اندر میان آن فتنه ها و خون ریزش هلاک شوند و جهان از ایشان خالی و صافی شود، و از جهتِ شومی این گناه کاران بسیاری از بی گناهان در آن فتنه ها نیز هلاک شوند و مثالِ این چنان باشد که چون آتش اندر نیستان افتد هرچه خشک باشد همه بسوزد و از جهتِ مجاورتِ خشک، بسیار نیز از تر سوخته آید.
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.