حکمرانی ماتو مجموعه کارآگاه اشتودر جلد چهارم
درباره نویسنده فریدریش گلاوزر:
فریدریش گلاوزر (Friedrich Glauser) نویسنده کتاب حکمرانی ماتو، متولد سال ۱۸۹۶ در وین و درگذشته به سال ۱۹۳۸ در شهر جنوای ایتالیاست. زندگی پرفراز و نشیب این‌نویسنده باعث شد به علت اخراج از مدرسه، رها کردن دانشگاه، زندانی‌شدن در مراکز بازپروری و بازداشتگاه‌ها و خودکشی، سر از بیمارستان‌های روانی و اماکن این‌چنینی سر درآورد. او در کشورهایی چون فرانسه، بلژیک و ایتالیا زندگی کرد و چند سال را هم در خدمت لژیون خارجی گذراند. گلاوزر یکی از اولین نویسندگان ادبیات پلیسی آلمانی‌زبان است و کاراگاه اشتودر مخلوق مشهور اوست.
درباره کتاب حکمرانی ماتو:
کارآگاه اشتودر آدمی بسیار معمولی است، سر و وضع مرتبی ندارد و چاق است. او زیاد به سلامتی‌اش اهمیت نمی‌دهد، ورزش نمی‌کند، لباس چروک می‌پوشد و یقه پیراهنش آهار ندارد. موقع سرماخوردگی با سروصدا فین می‌کند و با لهجه دهاتی حرف می‌زند. گلاوزر، کارآگاه ساده و بی‌شیله‌پیله مجموعه پلیسی خود را در دهه ۱۹۳۰ خلق کرد؛ یعنی زمان که قهرمانان داستان‌های پلیسی بی‌بروبرگرد باید مثل شرلوک هولمز، ظاهر آراسته و رفتاری برجسته از خود نشان می‌دادند. گلاوزر گفته در خلق این شخصیت داستانی، از سربازرس مگره شخصیت مخلوق ژرژ سیمنون الهام گرفته است. با این‌حال به قول هوگو لوتچر نویسنده و منتقد سوئیسی، کارآگاه اشتودر اصلا شبیه سربازرس مگره نیست و این‌شخصیت کاملا سوئیسی از آب درآمده است.
«حکمرانی ماتو» هم که نسخه مرجعش برای ترجمه فارسی سال ۱۹۸۹ چاپ شده، با یک‌تماس تلفنی غافلگیرکننده به کارآگاه و اطلاع‌رسانی به او شروع می‌شود؛ این‌که مردی به‌نام پیترلن از آسایسگاه روانی راندلینگن فرار کرده است. بنابراین مخاطب داستان پیش‌رو باید بداند اتفاقات قصه «حکمرانی ماتو» در یک‌آسایشگاه روانی در شهر برن رخ می‌دهد و این‌مساله در یک «پیشگفتار ضروری» کوتاه پیش از شروع متن رمان درج شده است. گلاوزر در این‌پیشگفتار اشاره می‌کند که تعریف‌کردن داستانی که در پاریس، لندن یا نیویورک اتفاق می‌افتد کار خطرناکی نیست. اما تعریف کردن داستانی که در یکی از شهرهای سویس رخ می‌دهد خطرناک است چون یک‌بار برایش اتفاق افتاد که یکی از داستان‌هایش به‌شدت مورد اعتراض باشگاه فوتبال وینترتور قرار گرفت. چون در آن‌داستان یک هافبک حضور داشت و گلاوزر مجبور شد به داور و دسته و طرفداران آن‌تیم اطمینان بدهد که منظورش آن‌ها نبوده‌اند.
رمان پیش‌رو از این‌فصول تشکیل شده است: کودکی تباه‌شده، نان و نمک، صحنه جرم و تالار ضیافت، عالیجناب سفید، سالن مراقبت بخش ن، ماتو و گیلگن موسرخ، یک وعده ناهار، جناب رئیسْ مرحوم اولریش بُرستلی، میان‌پرده‌ای کوتاه در سه بخش، نامبرده پیترلن، ارزیابی‌ها، گفتگویی با نگهبان شب بونن بلوست، اولین تلاش اشتودر در روان درمانی، کیف پول، دو معضل کوچک، اشتودر بر سر دوراهی، لیب اندو گوت، دستبرد، همکاران، ماتو ظاهر می‌شود، سایه‌بازی روز یکشنبه، تئاتر عروسکی ماتو، ضرب‌المثل چینی، هفت دقیقه، چهل و پنج دقیقه، سرود تنهایی.
قسمتی از کتاب حکمرانی ماتو:
اشتودر از جایش بلند شد، به سختی از پشت میز بیرون آمد، رفت طرف دری که از سالن مراقبت به اتاق بغلی راه پیدا می‌کرد، متوجه یک کلید برق شد، بیرون، کنار چهارچوب، آن را چرخاند. اتاق روشن شد.
بعد رفت داخل.
موهای کم‌پشت ضارب نماینده شورای فدرال، در جهت‌های مختلف، سیخکی ایستاده بود. پوست صورتی سرش از بین موها به‌خوبی نمایان بود. زیر چشم‌هایش ورمی کیسه‌مانند دیده می‌شد که تقریبا تا گوشه‌های دهانش ادامه پیدا می‌کرد و حالتی داشت که انگار با زهر پر شده بود.
اشتودر با ملایمت پرسید: «آقای اِ شموکر»، و نشست روی لبه تختخواب، «ممکن است به من بگویید…»
نتوانست ادامه بدهد. مرد با صدایی نازک فریاد زد: «فورا از روی تختخوابم بلند شوید!»
اشتودر سربه‌زیر بلند شد. دیوانه‌ها را به هیچ‌وجه نباید عصبانی کرد. و بعد منتظر ماند که مرد کوتاه‌قد تسکین پیدا کند.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.