زن در ایران نو
درباره نویسنده علی باغدار دلگشا:
علی باغداردلگشا نویسنده کتاب زن در ایران نو، متولد 1370 است. دکتر علی باغدار دلگشا پژوهشگر رشته تاریخ با محوریت مطالعات دوره مشروطه و مسائل اجتماعی زنان در ایران معاصر است.
درباره کتاب زن در ایران نو:
بحث در خصوص مسائل زنان نیز برای نخستین بار در همین جراید مطرح شد. مطبوعات فارسی زبان برون مرزی به دلیل آشنایی‌های اولیه با تحولات زنان در «دول خارجه» به شرح گزارش‌هایی از اقدامات زنان کشورهای عثمانی، ژاپن، مصر، انگلیس و فرانسه پرداختند و پس از آن برخی قوانین مربوط به حقوق زنان مانند حق آموزش را تشریح کردند؛ برای نمونه نشریه «قانون» منتشر شده در لندن در همان زمانی که زنان انگلیسی به دنبال طرح مسأله حقوق سیاسی با محوریت حق رأی، اعتراض‌هایی مدنی را در لندن برپا می‌کردند، از مسائل زنان و نقش آنان در توسعه آدمیت سخن به میان آورد.
نشریه «اختر» چاپ اسلامبول و «حبل‌المتین» چاپ کلکته در شمارگان خود در دوره ناصری با اطلاع از تصویب قوانین مرتبط با الزام آموزش برای زنان در عثمانی و مصر به ترویج این دیدگاه پرداختند که زنان نیز به دلیل نقش تربیتی و مادری که دارند، برای آن که بتوانند «اولاد صالح» پرورش دهند باید به کسب علم و تحصیل بپردازند و دولت ایران نیز نسبت به ایجاد مدارس برای دختران باید اهتمام بورزد. نشریه “حکمت” منتشر شده در مصر نیز با درج اخبار فعالیت‌های حق طلبانه زنان مصری در حوزه انجمن‌های زنان، شرح روزنامه‌نگاری آنان و فعالیتشان در انتشار مطبوعات زن‌نگار مانند الفتاه و همچنین موضوع تحقق آموزش آنان نقشی مهم در ایجاد این آگاهی در ایران دوره قاجار داشته است.
پرداختن به مسائل زنان در نشریات فارسی زبان برون مرزی زمینه‌هایی را فراهم ساخت تا هم زمان با انتشار جراید مشروطه‌طلب و در سال‌های 1324ق/1285ش به بعد نشریات فارسی زبان درون مرزی نیز نسبت به توجه مسائل زنان از خود دغدغه نشان دهند.»
«زنان در مکتوبات خود موضوعات متعدد چون “ضعیفه” پنداشتن زنان و نابرابری‌های جنسیتی را به چالش کشیدند، گاه مستقیم و گاه غیر مستقیم. در روش مستقیم از برادران وطنی و ایمانی خود پرسیدند دلیل آن که برادران وطنی و ایمانی [،] ما طایفه نسوان که جزء اساس ترقی هستیم را با صفاتی چون “ضعیفه” می‌شناسند و با ما چون بردگان رفتار دارند چیست؟ در روش غیر مستقیم نیز به جایگزینی واژه نسوان و مخدرات به جای ضعیفه، ذلیله، عورتینه و عورت در مکتوبات خود روی آوردند.
زنان به بازنگری و تلاش برای تغییر نقش‌های جنسیت‌زده نیز روی آوردند، پس از عریضه‌نویسی و مکتوب‌نگاری، از زبان شعر (باغدار دلگشا و پوراکبر، 2018؛ باغداردلگشا و زنجانی‌زاده، 1397) و داستان نیز برای نقد ساختارهای اجتماعی استفاده کردند. در کنار سخن گفتن از “جنس نسوان” از “زنیت” و لزوم “خواهری” و اتحاد جمعی زنان نوشتند و صحبت کردند. از نقش مادری نیز بهره جستند تا “تربیت اولاد” را دلیلی بر طرح برخی مطالباتشان مانند “حق تحصیل” معرفی نمایند. آنان “مجرمه” پنداشتن زنان از “گذشته تاریخی” تا “حال امروز” را نقد کردند…»
قسمتی از کتاب زن در ایران نو:
ایران نو در تلاش بود تا با درج مطالبی متفاوت و انتقادی ایران پس از مشروطه را بدل به «کشوری دلکش» و «ستوده مکان» کند، کشوری که «مهد مدنیت و گهواره انسانیت» گردد و «سرچشمه علوم و منبع بدایع فنون». این روزنامه به موضوع «هویت» نیز توجه می‌کرد. «هویت» و «ایرانیت» را بیش از آن که با گذشته تاریخی ایرانیان پیوند بزند با «ایران جدید»، «فردای جدید» و «آینده نو» که «ساخته اعمال امروزین تمامی ایرانیان وطن پرست» فارغ از جنسیت، طبقه یا مذهب خاصی، خواهد بود مورد تعریف و توجه قرار می‌داد. هویت در روزنامه ایران نو تا حدودی همانند تعریف هویت و پیشرفت جامعه در روزنامه ملانصرالدین می باشد، در ساختاری مدرن و متجددانه.
ایران نو معتقد بود که «خیرخواهان ملت» برای آن که بتوانند «کشتی شش هزارساله» ایران را به سر مقصد منظور که همان توسعه «نوع انسانی» و «نوع بشریت» و ساختن «ایرانی آباد و آزاد» است برسانند باید از «بیم و امیدها» کسب تجربه نمایند، «اتفاق» و «اتحاد» اتخاذ کنند و در برابر، «دولت» نیز به «امور جمهور» پایبند باشد چرا که دولت و ملت» با در کنار یکدیگر بودن می توانند نقش آفرینی» کنند، جلوی «استبداد» را گرفته و «ترقی همه جانبه برای وطن» را رقم زنند چرا که «مفتاح سعادت و عزت و ذلت ایران به دست ایرانیان است». این جریده معتقد بود تا کار «ستم آباد» استبداد و خودرأیی پایان نیابد، به ایران نوین نخواهیم رسید. «ترقی پروران فراست طلب» را تشویق می‌کرد تا با «عقلانیت و تدبیر امور» بر «کهنه پرستان استبداد پرست» و «خرچرانان استبداد» پیروزی یابند تا «ایران و ایرانیان»…
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.