ژنرال‌ها

قسمتی از کتاب ژنرال‌ها:

مک‌کریستال خیلی مختصر پرده از واقعیت برداشت. افغانستان سی میلیون جمعیت دارد. با توجه به تاریخ، کشوری ضربه‌گیر در بین قدرت‌های بزرگ بوده است. فقط یک جاده‌ی اصلی طویل دارد. قوم پشتو ساکن جنوب و تاجیک‌ها، ازبک‌ها و هزاره‌ها هم در شمال کشور زندگی می‌کنند. او گفت اوضاع افغانستان خیلی وخیم‌تر از قبل از قرن بیستم شده است. پشتوها همه‌جا پخش شده‌اند و نژادشان با بقیه قاتی شده است.

او گفت: «خیلی زود از این درهم و برهمی گیج می‌شوید.» به‌راحتی می‌توان پوپلزی، قندهاری، دُرانی و افغان را از هم تشخیص داد. او توضیح داد که اختلافات قومی تا قبل از خروج شوروی در ۱۹۸۹ مشکل بزرگی نبود، بااین‌حال مانع فرهنگی مهیبی وجود دارد که باید تغییر کند؛ آن مانع نه اسلام، نه طالبان و نه القاعده است، بلکه فرهنگ افغانستان است. یک نوع سیاست محافظه‌کاریِ فرهنگی در آن‌جا حکمفرماست.

با سیاست خاصی گفت: «وقتی ما به افغانستان آمدیم و درباره‌ی حقوق زنان حرف می‌زدیم، آن‌ها اصلاً اشتیاقی نشان نمی‌دادند و نمی‌خواستند دراین‌باره چیزی بشنوند.»

او ادامه داد: «زمانی‌که شوروی‌ها آن‌جا بودند، کارهای مفیدی انجام دادند. خیلی از کارهایشان را به‌درستی انجام دادند.» آن‌ها نوسازی کردند. ارتش افغان و نیروی انتظامی را ایجاد کردند. جاده ساختند. دولتی واحد و قوی تشکیل دادند. تحصیل پسران و دختران را تبلیغ کردند. گفت آن‌ها کارشان متمایز هم بود. منظورش این بود که شوروی‌ها بمباران هم کردند. تعداد تصورناپذیری از مردمان عادی را کشتند. شمار قربانیان به یک و نیم میلیون رسید. بعد در دهه‌ی نود، جنگ‌سالاران جانشین آن‌ها شدند. آن‌ها یکی پس از دیگری جنگیدند و ده‌ها هزار نفر را کشتند. سپس طالبان آمدند تا با جنگ‌سالاران بجنگند. آن‌ها بیش از ده‌ها هزار نفر را کشتند. جنگ‌سالاران کم آوردند. بعد ۲۰۰۱ امریکا آمد. طالبان عقب‌نشینی کردند. جنگ‌سالاران با همان شخصیت‌ها الان با قدرت برگشته‌اند.

نظام اقتصادی کشور تکه‌تکه است. هفتاد درصد میزان آب افغانستان نسبت به ۱۹۷۵ کمتر شده است. از موارد دیگر اینکه میزان تولید ناخالص داخلی با وجود ۹۷ درصد کمک‌های خارجی، حدود ۶/۱۵ میلیارد دلار است. این رقم پایدار نیست. میزان سطح سواد حدود ۲۸ درصد است. مک‌کریستال می‌گوید، فرهنگ این مبارزان و کل این جنگجویان حرفه‌ای همین است، آن‌ها فقط جنگ را می‌شناسند. ما می‌خواستیم آن‌ها سلاح‌هایشان را زمین بگذارند و به کار دیگری مشغولشان کنیم. به مشاغل صلح‌آمیز، اما هیچ شغل دیگری نیست. پس مجبوریم شغل‌های جدید ایجاد کنیم تا سلاح‌هایشان را زمین بگذارند.

و اما رشوه‌خواری، سه میلیارد دلار طی سه سال اخیر نقدی از فرودگاه کابل خارج شده است. مک‌کریستال گفت، فساد مالی به حدی رسیده که «افغانستان تابه‌حال به خود ندیده.» افغانستان پنجمین کشور فقیر دنیاست.

این کشور طی ۳۱ سال گذشته در جنگ به سر برده است. میزان متوسط عمر در این کشور ۴۵ سال است. ۶۸ درصد جمعیت کشور زیر ۲۵ سال‌اند. ظاهراً هیچ‌کدام به یاد نمی‌آورند صلح چه شکلی است. مک‌کریستال گفت، کرزی بر این باور است که می‌تواند صلح را برقرار کند و زمانی که با او حرف می‌زده، مدام به خاطر اتفاقات دوران کودکی‌اش حسرت می‌خورده است. بنابراین هدف او این است که افغانستان دهه‌ی هفتاد را از نو خلق کند و افغان‌ها دو کودتا و حمله‌ی شوروی را فراموش کنند؛ به دوره‌ی کوتاه آرامشی برگردند که بین دهه‌ی پنجاه تا هفتاد حاکم بوده است، درست وقتی گردشگران امریکایی و گروه هپی‌متال‌ها به‌راحتی و بدون مشکل از کل این کشور به سلامتی عبور می‌کردند. هدف این است که زمان را به ۱۹۷۹ عقب ببریم.