نقشه جدید جهان (انرژی، تغییرات اقلیمی و تقابل ملت‌ها)

امروزه جهان با تغییرات بسیاری روبه‌روست. از تغییرات اقلیمی و دگرگونی‌های طبیعت گرفته تا تحولات سیاسی و اقتصادی. در این میان انرژی و تغییرات ناشی از آن در جریان‌های جهانی بسیار تأثیرگذار است. به عقیده بعضی پژوهشگران تغییرات آب و هوایی و چگونگی تأمین انرژی در جهان سبب نقشه‌ای جدید خواهد بود. کتاب «نقشۀ جدید جهان» نوشته دانیل یرگین به دنبال توضیح و شفاف‌سازی این نقشۀ جدید است.

یرگین در مقدمه می‌نویسد: «روابط بین ایالات متحده و چین با چه سرعتی (و به طور بالقوه خطرناکی) از تعامل به رقابت استراتژیک و آنچه به‌نظر می‌رسد جنگ سرد باشد، تغییر می‌کند؟ خاورمیانه که هنوز یک‌سوم کل نفت جهان و مقدار قابل توجهی از گاز طبیعی آن را تأمین می‌کند، چقدر ناپایدار است؟ چگونه سیستم آشنای نفت و خودروها، که بیش از یک قرن سابقه دارد، اکنون با انقلاب جدید حمل و نقل به چالش کشیده شده است.» یرگین معتقد است تحولات و سیاست‌های جدید کشورها را تحولات انرژی سوق می‌دهد.

در طول دو دهه ریاست‌جمهوری پوتین، پروژه بزرگ و بین‌المللی او، تأکید دوباره بر نفوذ روسیه در بقیه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق، بازگرداندن روسیه به‌عنوان یک ابرقدرت در سطح جهان، ایجاد اتحادهای جدید و عقب راندن ایالات متحد بوده است. خواه روسیه تا حدى مسئول باشد یا نه، پوتین می‌تواند به نتایج متناسب با اهداف خود از جمله تقسیم ناتو، درهم‌ریختگی اتحادیه اروپا و سیاست‌های متلاشی، تند، زننده و دو قطبی ایالات متحد اشاره کند.

نفت و گاز برای بازگشت روسیه و اقتصاد کشور بسیار مهم بوده است. آنها راهی را برای روسیه فراهم می‌کنند تا قدرت دیگری غیر از قدرت نظامی را نمایش دهد. همان‌طور که پوتین گفت: «بدون شک نفت یکی از مهم‌ترین عناصر در سیاست و اقتصاد جهانی است.» یک بار از او سؤال شد که آیا روسیه یک ابرقدرت انرژی است؟ وی پاسخ داد: «من ترجیح می‌دهم از اصطلاحات گذشته دور شوم. ابرقدرت کلمه‌ای بود که در طول جنگ سرد استفاده شد.» وی افزود: «من هرگز از روسیه به‌عنوان یک ابرقدرت انرژی یاد نکرده‌ام. ولی ما تقریباً بیشتر از سایر کشورهای جهان امکانات داریم. این واقعیتی آشکار است.»