شهید ثانی (زندگی، آثار و زمانه)
درباره نویسنده دون استوارت:
دون استوارت نویسنده کتاب شهید ثانی، استاد دانشگاه اموری است. تمرکز اصلی مطالعات او زندگی و حیات فرهنگی و اجتماعی شهید ثانی، حسین بن عبدالصمد حارثی و شیخ بهایی است. وی با بررسی زندگی این سه فقیه برجسته سعی در تحلیل نقش تاریخی آنها در تحولات عصر صفویه دارد.
درباره کتاب شهید ثانی:
زین‌الدین بن علی بن احمد عاملی جُبَعی (۱۳ شوال ۹۱۱ هجری قمری- ۹۶۵ یا ۹۶۶ هجری قمری)، معروف به شهید ثانی، از افراد سرشناس علم فقه شیعه است. شهید ثانی در روز ۱۳ شوال سال ۹۱۱ هجری قمری، برابر ۲۷ اسفند ۸۸۴، در دهکدهٔ جُبَع (یا جباع) جبل عامل لبنان، در یک خاندان اهل فقه، به دنیا آمد و در ۹۶۶ قمری، برابر ۹۳۸ خورشیدی، در سفر مکه به امر سلطان عثمانی بازداشت شد و بعد از ۴۰ روز کشته شده‌است. در سال ۱۳۵۴ شمسی، محمد صادقی تهرانی بارگاه او را با کمک مردم همان دهکده با مشقت و مشکلات زیاد اقدام به ساخت کرد.
در آغاز عمر نزد علمای عامه و خاصه کسب علم نمود. شیخ علی بن عبدالعالی میسی (۹۳۸هجری قمری) و سید جعفر کرکی، نویسنده کتاب المحجه البیضا در فقه و شیخ محمد بن مکی، از اساتید او بودند. سپس برای طلب معرفت و حصول رتبه‌ی کمال از دیار خود به مصر، دمشق، حجاز، فلسطین، عراق و استانبول مسافرت کرده‌است.
در آن تاریخ که بعد از حمله‌ی مغول و امیر تیمور و شیوع ملوک‌الطوائفی و هرج و مرج، بغداد و بلاد ایران و ترکستان از آبادی و رونق سابق افتاده و به جای آن بلاد شام و مصر مرکز علوم و معارف شده بود، شیخ در آن دیار در نزد دانشمندان و علما تلمذ کرد تا در سن سی و سه سالگی به رتبه و درجه‌ی اجتهاد بالغ گشت. آنگاه از مصر به وطن خود شتافت و به تدریس و تعلیم اشتغال جست. قاضی عسکر که مراتب فضل و دانش وی را دید امر تدریس مدرسه‌ی بعلبک و تولیت اوقاف آنرا که سلطان سلیمان اول وقف نموده بود را به او محول داشت. تنها اساتید سنّیِ او را دوازده تن نوشته‌اند. او به مذاهب پنجگانه جعفری، حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی مسلط بود و اولین بار فقه تطبیقی را تدریس کرد.
قسمتی از کتاب شهید ثانی:
برای پژوهش و تحقیق درباره شهید ثانی، بررسی احوال و آثار شاگردان و نزدیکان شهید ثانی می‌تواند باعث روشن شدن جنبه‌های از زندگی شهید ثانی شود و در این میان از مهمترین افرادی که بیشترین ارتباط را با شهید ثانی داشته، حسین بن عبدالصمد عاملی (متوفی ۹۸۴) است. وی سالیان نسبتا قابل تأملی را با شهید ثانی سپری کرده و در بسیاری از سفرها چون سفر شهید ثانی به قاهره و دمشق و بعدها استانبول همراه شهید ثانی بوده است. با وجودی که حسین بن عبدالصمد در سفر به استانبول حکم تدریس در مدرسه‌ای از مدارس بغداد را دریافت کرده، پس از بازگشت ظاهرا به دلیل ناکافی بودن درآمد و موقوفات آن مدرسه، همراه شهید ثانی به جبع و سپس بعلبک رفت و در آنجا همراه با شهید ثانی در مدرسه نوریه به تدریس مشغول شد.
به احتمال بسیار او به عنوان معید شهید ثانی را در تدریس خود یاری کرده باشد. به درستی دانسته نیست اما شهید ثانی در ۹۵۵ مجبور به رها کردن سمت تدریس در مدرسه‌ی نوریه شد؛ احتمالا باید مشکلی خاص برای شهید ثانی پیش آمده باشد که محتمل‌ترین آنها فاش شدن هویت مذهبی او می‌تواند باشد. اندکی بعد از آنکه شهید ثانی بعلبک را ترک کرده و و به جبع بازگشته، حسین بن عبدالصمد نیز بعلبک را ترک کرده و به عراق رفته و در شهر کربلاء سکنی گزیده است. وی گزارش سفر خود را برای شهید ثانی به صورت مکتوب فرستاده است.
به واقع بعد از آنکه حسین بن عبدالصمد جبل عامل را ترک نموده بود با شهید ثانی از طریق نامه در ارتباط بوده است و از این نامه نگاری‌ها چند متن باقی مانده است. اقامت حسین بن عبدالصمد در عراق تا اواخر سال ۹۶۰ به طول انجامید اما در آخر همین سال بر اثر بیم از سایت یکی از احتمالا شاگردانش مجبور به مهاجرت از عراق به ایران شده است. حسین بن عبدالصمد گزارش این سفر را نیز در مکتوبی برای استادش شهید ثانی فرستاده است. دو متن اخیر مشتمل بر نکات مهم و سودمندی است که…
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.