شناخت شریعت (فقه اسلامی در دهکده جهانی)
درباره نویسنده محمد کشاوجی:
محمد کشاوجی (Mohamed Keshavjee) نویسنده کتاب شناخت شریعت، متخصص بین‌المللی بین‌فرهنگی در زمینه میانجی‌گری، با تمرکز بر قوانین اسلامی و حل اختلافات جایگزین (ADR) است. کشاوجی در سال 1945 در پرتوریا، آفریقای جنوبی از پدر و مادری هندی، پدر نجرالی منجی کشاوجی و مادرش کولسام کانجی کانا به دنیا آمد. به دلیل افزایش ناآرامی های سیاسی و جداسازی در آفریقای جنوبی، خانواده او تحت فشار قرار گرفتند تا در سال 1962 پرتوریا را به مقصد کنیا ترک کنند و به دنبال زندگی بهتری باشند.
ابتدا شرایط در کنیا بهتر بود، اما در نهایت با ایدی امین تغییر کرد و پس از بازگشت به کنیا از انگلستان، جایی که مدرک حقوق خود را در سال 1969 دریافت کرده بود، کشاوجی خود را از اشتغال، حتی بدون حقوق، محدود کرد. در سال 1972 خانواده او سپس به کانادا نقل مکان کردند. کشاوجی در کتاب خود به نام «به بهشت آزادی» (با پیشگفتاری از احمد کاترادا، دومین زندانی سیاسی باسابقه در جهان پس از نلسون ماندلا، تاریخ مهاجرت سرخپوستان به آفریقا در قرن نوزدهم و مبارزات آنها را در دوران حبس» شرح می دهد. آپارتاید، با استفاده از داستان خانواده خود به عنوان پس‌زمینه، مبارزات نژادی اولیه مهنداس گاندی را سال‌ها قبل از کسب افتخار مهاتما برجسته می‌کند.
درباره کتاب شناخت شریعت:
کتاب ترجمه فارسی پژوهش دو وکیل مسلمان است که در فصل پایانی کتاب خود را اینگونه معرفی کرده‌اند: «ما هر دو وکیل و تحصیل کرده غرب هستیم و در جامعه مستعمره انگلیس متولد شده‌ایم که خود این جامعه به واسطه نژادپرستی و استعمار لطمه خورده است. ما اکنون به عنوان بخشی از جمعیت مسلمانان مهاجر این کشور در انگلستان زندگی می‌کنیم.
بدون تردید در چنین محیط و بستر اجتماعی، تعلیم و تربیت، نقش خانواده، طبقه و تمایل شخصی، برخی هنجار‌های فرهنگی را القا می‌کند. تحصیلات خودِ ما بخشی از میراث یهودی – مسیحی و کلاسیک اروپای غربی است که در طول سده‌ها به عنوان جهان معاصر غرب توسعه یافته است، جهانی با ارزش‌ها و شیوه‌های سکولار، تجربی، علمی و فناوری خود، از جمله مفاهیم مربوط به حقوق افراد که بیشتر تئوری‌ها و عملکرد‌های حقوقی غربی را نیز دربر می‌گیرد.
ما از این ارزش‌ها به عنوان مظهر کمال و رشدیافتگی حمایت نمی‌کنیم، بلکه به دور از آن، سرمایه‌داری معاصر، با دل مشغولی خود با بازار، استثمار مردم و سیاره زمین، نوشدارویی برای بلا‌های ماندگاری که به جامعه بشری روی می‌دهد نیست.
نخستین مخاطبان این اثر، جامعه مسلمانان مهاجر در کشورهای غیرمسلمان (عمدتا اهل تسنن) و جوامعی است که این مسلمانان در میان آنها زندگی می‌کنند و هر از چند گاهی از طریق رسانه‌ها درباره اجرای برخی از احکام شریعت و یا به طور کلی درباره شریعت می‌شنوند. این نویسندگان محترم بر آن هستند «تا پیش‌زمینه کاملی از فقه اسلامی را در اختیار خوانندگان خود قرار دهند و بر خاستگاه، تحول و تکامل تدریجی و مسائلی تأکید کنند که بر رشد و ماهیت آن تأثیرگذار بوده است. این کتاب به بررسی تاریخ طولانی و گاه پیچیده شریعت می‌پردازد که از قرن اول هجری/هفتم میلادی و در زمان نزول قرآن آغاز شد و در بستر قوانین موجود در عربستان و قوانین امپراتوری‌های همجوار آن با توجه به تغییراتی که اسلام در آداب و سنن آن منطقه ایجاد کرد، پدید آمد.»
کتاب شامل ۱۳ فصل به ترتیب با این عناوین است: «شریعت – خاستگاه وحیانی توسـعه تاریخی و تغییر»، «قضاوت در دوران بنی امیه: ۴۰-۱۳۲ ق / ۶۶۱-۷۵۰ م»، «تثبیت مکاتب فقهی در حکومت عباسیان: ۱۳۳- عدم ق / ۱۲۵۸۳۷۵۰ م»، «تحولات بعد از شافعی»، «گسترش جغرافیایی و تطبیق فرهنگی بیشتر»، «صلای اصلاحات – از تنظیمات تا بهار عربی»، «تشیع و نظریه‌های فقهی»، «جلوه‌های گوناگون شریعت»، «اجتهاد نوین»، «شریعت و حقوق بشر»، «عدالت کیفری در اسلام»، «اسلام و اخلاق» و «نقد».
قسمتی از کتاب شناخت شریعت:
هم زمان با گسترش اسلام در حوزه های جدید جغرافیایی و فرهنگی در طی سده ها پس از بسته شدن باب اجتهاد، حاکمان مسلمان می خواستند که جمعیت های جدیدشان دین و سیستم حقوقی اسلام را به جای روش های زندگی و ارزش های اجتماعی پیش از اسلام بپذیرند. با این حال، نفوذ دین اسلام در بسیاری از مناطق رو به رشد اسلامی بارز نبود. هویت مسلمانان جدید با درجات مختلف پایبندی به اصول اسلام در قالب جدیدی شکل گرفت و تنش های فراوانی، نه تنها در دورترین نواحی این امپراتوری پهناور، بلکه تا حدی نیز در سرزمین های عرب نشین پدید آمد.
ارزش های اجتماعی نوکیشان عرب در بیشتر اوقات برای نوکیشان غیرعرب متاخر، بیگانه بود و از این رو، اختلافات و کشمکش هایی در حوزه های کاربرد حقوقی مانند قانون خانواده و قانون مدنی آشکار شد. این مسئله تا به امروز نیز استمرار یافته است. همان طور که پیش تر یادآور شدیم، تنش ها حتی در برخی از مناطق عربی آشکار بود، همانند مردم یمن که آماده نبودند از عرف و عادات پیش از اسلام خود دست بکشند. این گونه مخالفت ها و نهایتا سازش و انطباق به تدریج در بسیاری از مناطق امپراتوری اسلامی صورت گرفت. بنابراین برای نمونه، در شمال آفریقا در میان بربرها و یوروباها در غرب نیجریه سازشی میان شریعت و قوانین عرفی پدید آمد.
روند مشابهی در بخش هایی از اندونزی همانند سوماترا و در شبه قاره هند در نزد مسلمانان (اعم از شیعه و سنی) گجراتی و کچی [منطقه ای از ایالت گجرات] رخ داد که زمانی از قوانین عرفی هندو در خصوص تقسیم ارث پیروی می کردند. سازش هایی که مقامات در کاربرد قانون روا داشتند، از نظر ماهیت و میزان در مناطق مختلف متفاوت بود. در برخی مناطق، تمایز آشکاری میان شریعت و قوانین عرفی با حوزه و گفتمان های جداگانه خودشان وجود داشت که به موازات احکام شریعت محور محاکم قاضی اعمال می شدند…
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.