سیاست اروپا در ایران

سیاست اروپا در ایران

درباره نویسنده محمود افشار یزدی:

دکتر محمود افشار یزدی نویسنده کتاب سیاست اروپا در ایران، (۱۲۷۲ یزد – ۱۳۶۲ تهران) دولت‌مرد، نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار ایرانی بود. در سیزده سالگی مادر را از دست داد، و برای تحصیل نزد عمویش محمد تقی به شهر بمبئی در هند اعزام شد. در هند مقدمات علوم جدید، زبان انگلیسی را فراگرفت؛ و پس از سه سال به تهران آمد و در مدرسهٔ علوم سیاسی به تحصیل پرداخت. در نوزده سالگی به قصد ادامهٔ تحصیل راهی سویس شد و طی هفت سال در لوزان دورهٔ لیسانس و دکتری حقوق را به پایان برد و از دانشکدهٔ علوم سیاسی دانشگاه لوزان درجهٔ دکتری دریافت کرد. چون ایام اقامت وی در اروپا مقارن با ختم جنگ جهانی اول بود و موضوع قرارداد ۱۹۱۹ مطرح بود، در جراید سویس مقالاتی در دفاع از حقوق ایران نوشت.

در همین دوره بین او و علی‌اکبر داور که او نیز در سویس مشغول به تحصیل بود، دوستی و نزدیکی ایجاد شد که در تمام مدت عمر ادامه یافت. محمود افشار پس از به پایان رساندن دوره دکتری در سال ۱۳۰۰ به ایران بازگشت. چندی در مدرسهٔ علوم سیاسی به تدریس تاریخ اشتغال داشت. زمانی که علی‌اکبر داور عهده‌دار وزارت فواید عامه شد، او را به همکاری دعوت کرد و ریاست مدرسهٔ تجارت را که تازه تأسیس شده بود به وی سپرد. محمود افشار اساس مدرسهٔ مزبور را مطابق با مدارس اروپایی پی‌ریزی کرد. در سال ۱۳۰۵ به دعوت علی‌اکبر داور وارد تشکیلات نوین قضایی شد و به مستشاری استیناف تهران منصوب گردید. پس از چند سال بین وی و داور اختلاف سلیقه به وجود آمد و محمود افشار عدلیه را ترک کرد.

در زمان وزارت دارایی سید حسن تقی‌زاده به آن وزارتخانه منتقل شد و ریاست ادارهٔ اقتصادی و حقوقی را که از مهم‌ترین ادارات بود به او سپردند و تا سال ۱۳۱۲ در آنجا خدمت می‌کرد. وقتی داور به وزارت مالیه رفت او به دادگستری بازگشت. ابتدا به مقام دادیاری دیوان عالی کشور رسید، و چندی بعد مقام مستشاری یافت. در سال ۱۳۲۲ از خدمت در وزارت دادگستری انصراف داد و به وزارت فرهنگ منتقل شد. در ۲۰ مهر ۱۳۲۳ در دورهٔ وزارت سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله) به عنوان معاون وزیر فرهنگ به مجلس معرفی شد و این سمت را در کابینهٔ بعدی در وزارت فرهنگ عیسی صدیق نیز حفظ کرد. اما در فروردین ۱۳۲۴ از این سمت استعفا کرد و این آخرین موقعیت اداری او بود.

درباره کتاب سیاست اروپا در ایران:

قسمتی از کتاب سیاست اروپا در ایران:

قبل از پطر کبیر مناسبات ایران و روسیه – کشور مسکوی – بیشتر جنبه تجاری داشت. «سفرائی» که روسها به ایران میفرستادند بازرگانان عمده بودند که عنوان سفير كبير یافته بودند تا از قیود و مقررات آزاد باشند و با امنیت بیشتر و سهولت افزونتر به سفر پردازند و معاملات و مبادلات پرسودتری انجام دهند….

اعزام نخستین سفیر کبیر روسیه مربوط به سال ۱۵۶۱ میباشد. سفیر کبیر هم نماینده ژان چهارم بود و هم نماینده الیزابت ملکه انگلستان. این سفارت نخستین عمل مشترك انگلیس و روس در ایران بود.

این مناسبات تجاری بین ایران و حکومت مسکوی بسیار قدیمی بود و از سخنان صدراعظم شاه در قرن هفدهم در موضوع رجحانی که برای سفارت کبرای مسکوی نسبت به فرانسه و انگلستان قائل شده بودند…