استثناءگرایی اسلامی
شادی حمید نویسنده معاصر مسلمان، مدیر مرکز خاورمیانه در دانشگاه استنفورد و عضو پروژه «روابط آمریکا با جهان اسلام» در موسسه بروکینگز است. وی کتابها و مقالات متعددی پیرامون تاریخ فکری و سیاسی خاورمیانه و جهان عرب و نیز جنبشهای اسلامی به رشته تحریر درآورده است. موضوع محوری که نویسنده در این کتاب با عنوان «استثناگرایی اسلامی؛ چگونه منازعه بر سر اسلام در حال شکلدهی دوباره جهان است؟» به آن پرداخته است، حول پاسخ به این سؤال مهم است که چرا رابطه اسلام با سیاست در مقایسه با ادیان دیگر متمایز است و چگونه این موضوع در ایجاد شرایط موجود خاورمیانه تأثیر گذار است. شادی حمید در اثر حاضر، کار خود را با مقایسه مبانی کلامی مسیحیت و اسلام آغاز میکند و در نهایت به این نتیجه میرسد که با عنایت به استثناگرایی اسلامی بعید است که الگوی نهضت اصلاح دینی و سکولاریزاسیون که در غرب تجربه شد و بر اساس آن دین کم کم به عرصه خصوصی رانده شد در خاورمیانه قابل اجرا باشد. او استدلال میکند که فرایند اصلاحطلبی دینی منجر به شکلگیری تعریفی جدید از اسلام شد که میان متفکران و عالمان دینی مسیحیت این نوع تعریف از دین هیچگاه وجود نداشته است. اسلام در خاورمیانه به الهیات سیاسی تبدیل شد و با ایدئولوژی آمیخته گردید. در حالی که مسیحیت ایدئولوژیهای سکولاریستی را در تقابل و در برابر خود یافت، اسلام منابع کلامی کافی جهت مقاومت ایدئولوژیک در برابر هژمونی و استعمار غربی را برای اصلاحطلبان مسلمان فراهم کرد؛ از منظر نویسنده دقیقا به همین دلیل میتوان ادعا کرد که اسلام دینی استثنایی است.
از دیدگاه نویسنده کتاب، جنبش اصلاحطلبی دینی مظاهر متنوعی در تاریخ اسلام داشته است. او البته میان جنبشهای اصلاحطلب مدرن با حرکتهای اجتهادی سنتی تمایز قایل میشود و روی این ادعا تأکید میکند که جنبشهای اصلاحطلب مدرن سیاسی و عقیدتی هستند، در حالی که حرکتهای اجتهادی سنتی بر شریعت اسلامی تمرکز دارند.
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.