دین دیجیتال
درباره کتاب دین دیجیتال:
در ابتدا وقتی عنوان کتاب را مشاهده میکنید به این فکر فرومیروید که دین دیجیتال به چه معناست؟ در واقع این عنوان این شائبه را در ذهن ایجاد میکند که دین دیجیتال آیا دینی جدید است. در لابهلای بحثها متوجه میشوید که منظور از دین دیجیتال استفاده ابزارها و روشهای دیجیتال در ارائه و به تعبیری رابطه برقرار کردن دینداران با همدیگر است؛ یعنی به خدمت گرفتن ابزارها، فناوریهای نوین از سوی دینداران برای ارائه و برداشتهای دینی خودشان. بنابراین به عنوان یک خواننده این عنوان سبب کجفهمی میشود و بهتر بود مترجمان عنوان دیگری را برای آن انتخاب میکردند.
کتاب دو بخش دارد که هر کدام از این بخشها شامل مقالاتی درباره موضوع مطرحشده است. در بخش اول کتاب به رویکردهای نظری در مطالعه دین دیجیتال پرداخته شده و این بخش از پنج فصل یا بهتر است بگویم پنج مقاله تشکیل شده است. در بخش دوم رویکردهای روشن شناختی در مطالعه دین دیجیتال آمده که این بخش هم از پنج فصل تشکیل شده و در ادامه نیز چند صفحهای به نتیجهگیری اختصاص داده شده است.
در مقدمه مترجمان، که کاری پژوهشی است چون مقالات را گردآوری کرده و آنها را در یک مجموعه گنجاندهاند، آمده است: «بخش اول ابتدا به مروری بر نظریاتی میپردازد که از گذشته تاکنون به تبیین رابطه دین و رسانههای نوین پرداختهاند. در دو مقاله ابتدایی این بخش، دو نویسنده از منظر خود این نظرات را بررسی و مقایسه میکنند و در مجموع پنج نظریه «جبرگرایی فناورانه»، «رسانهای شدن»، «میانجیگری معنا»، «میانجیگری صور مقدس» و «شکلگیری دین- اجتماعی فناوری» معرفی و ارائه میشوند.
در ادامه این بخش سه مقاله دیگر ارائه می شوند، هر کدام این مقالات تلاش دارند به گونهای رویکردهای نظری نوین به دین دیجیتال را معرفی کرده یا برخی مفاهیم نظری برجسته در این حوزه را طرح و بررسی کنند. مقاله سوم به ارائه بستری نظری در تبیین دین و رسانههای نوین میپردازد. مقاله چهارم متکی بر رویکردی جامعهشناختی، سنخشناسی نظری الگوهای تعلق دینی آنلاین و آفلاین را مطرح میکند و آخرین مقاله این بخش، الگویی نظری را برای بررسی دین دیجیتال به عنوان یک فضای سوم برای ارائه دین، معرفی میکند.
بخش دوم همچنان که از نام آن مشخص است به جنبههای روششناختی مطالعات حوزه دین و رسانههای نوین میپردازد. در مقاله اول، مراحل تحول رویکردهای روششناختی این حوزه از ابتدا تا زمان حال بررسی میشود. لذا درکی کلی از فضای روششناختی این حوزه شکل میگیرد. سپس در مقالههای دوم و سوم برخی مسائل روششناختی مشارکت دینی در اینترنت و نیز تحقیق در فضای مجازی به بحث گذاشته میشود. در ادامه در مقاله چهارم به طور دقیق سه روش پرکاربرد برای پژوهش در حوزه مطالعات دین و رسانههای نوین معرفی و شرح داده میشود و در نهایت در آخرین مقاله برخی ملاحظات اخلاقی برای پژوهش در این حوزه مورد بررسی قرار میگیرد.»
در ادامه کتاب به عنوان نمونه در فصل پنجم مقاله «نظریه رسانهها و فضاهای سوم دین دیجیتال» آورده شده است «نویسندگان بر این باورند که دین دیجیتال فضای سومی را برای ارائه دین فراهم میکند. دین دیجیتال میتواند آگاهی جدیدی نسبت به دین ایجاد کند که ریشه در ادراکات و تجارب منحصر به فرد از میانجیگری معنایی داشته باشد که از طریق فناوری دیجیتال شکل گرفته است.»
قسمتی از کتاب دین دیجیتال:
مطالعات دین دیجیتال به بررسی تلاقی فناوری رسانههای نوین، دین و فرهنگ دیجیتال میپردازد و دربردارنده موضوعاتی همچون نحوه مشارکت اجتماعات دینی در اینترنت است تا شیوههای نمایش دینداری از طریق فعالیتهای دیجیتال و بررسی امکان در نظر گرفتن مشارکت فناورانه به عنوان یک اقدام معنوی. در طول دو دهه اخیر، اسامی زیادی به مطالعات دین دیجیتال منتسب شده است، از مطالعه «دین سایبری» – شیوهای برای توصیف نمودهای جدید فعالیتهای دینی که از طریق شبکههای رایانهای جدید در حال ظهورند – تا «دین مجازی». این اسامی بر تنشهای بین ساختارهای دینی «جهان واقعی» و اشکال «مجازی» جدید دین تأکید دارد و این نمودهای مجازی ممکن است به نحوی ناقص در نظر گرفته شوند. اخيرا اصطلاح «دین دیجیتال» برای توصیف مطالعات فضای فناورانه و فرهنگی استفاده شده است. این مطالعات زمانی انجام میشود که محققان درباره در هم آمیختگی یا ابهام عرصههای دینی آنلاین و آفلاین صحبت میکنند. زمانی که بسترهای دینی آفلاین با عرصههای جدید آنلاین تلاقی یابند ظهور فضاهایی ترکیبی ممکن میشود (کمپل، ۲۰۱۳). هوور (۲۰۱۲) اشاره دارد که محققان از بررسی ساده دیجیتالی شدن دین» – چگونه رسانههای دیجیتال، گروههای دینی را مجبور به سازگاری با مفاهیم در حال تغییر سنت، اقتدار یا اصالت دینی میکنند – گذر کردهاند تا در سطحی عمیقتر، «کمک واقعی » «امر دیجیتال » به «امر دینی » را ملاحظه نمایند…
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.