زیباییشناسی آلمانی (دانشنامهی فلسفهی استنفورد 1)
درباره نویسنده پل گایر:
پل گایر (Paul Guyer) نویسنده کتاب زیباییشناسی آلمانی، متولد 13 ژانویه 1948، فیلسوف آمریکایی و استاد دانشگاه براون و از برجستهترین پژوهشگران حوزه کانتشناسی است. پُل گایر کسی است که بالای بیست سال به فلسفه ایمانوئل کانت پرداخته است.
درباره کتاب زیباییشناسی آلمانی:
در قرن هجدهم دو پاسخ دیگر به افلاطون داده شد. یکی از آنها را میتوان پی گرفتن این ایده ارسطو در بوطیقا دانست که«کاتارسیس» ــ پالایش یا تزکیه ــ عواطف ترس و شفقت، بخش ارزشمندی از واکنش ما به تراژدی است؛ این امر منجر به تأکید بر تأثیر عاطفی تجربه زیباییشناسانه شد که در سنت شناختگرایانه دستکم گرفته میشد. چنین طرز فکری مورد تأکید ژانـ باتیست دو بوس در کتابش با عنوان تأملاتی نقادانه درباره شعر، نقاشی و موسیقی قرار گرفت که در سال ۱۷۱۹ در فرانسه منتشر شد و حتی پیش از آنکه به زبانهایی دیگر ترجمه شود در سرتاسر اروپا بسیار مشهور بود.
نوآوری دیگر این ایده بود که واکنش ما در قبال زیبایی، خواه در حیطه طبیعت خواه در حوزه هنر، بازیِ آزادانه قوای ذهنی ماست که ذاتاً لذتبخش است و لذا، نیازی به هیچگونه توجیه معرفتشناسانه یا اخلاقی ندارد، ولو آنکه بهواقع فواید معرفتشناسانه و اخلاقی داشته باشد. این اندیشه را در انگلستان جوزف ادیسون در سال ۱۷۱۲ در مقالاتش در باب«لذایذ تخیل» در اسپکتیتور مطرح کرد، و سپس برخی نویسندگان اسکاتلندی از جمله فرانسیس هاچیسون، هنری هوم (لُرد کیمز)، و الکساندر جرارد آن را پروراندند. در آلمان اندیشه مزبور را بهکندی پذیرفتند؛ موزس مندلسون در اواخر دهه ۱۷۵۰ اشارهای به آن کرد. او همچنین تأکید دو بوس بر تأثیر عاطفی تجربه زیباییشناسانه را از سر گرفت.
اما اندیشه مورد بحث در تأکید بر لذتِ کردوکارِ بیمانعِ قوای بازنمایی ما در برخی مدخلهای نظریه عام هنرهای زیبا (۱۷۷۱-۱۷۷۴)اثر یوهان گئورگ زولتسر ــ از باب نمونه، مدخلهای «زیبایی» و «ذوق» ــ نخستین بار به طرزی پایدار رخ نمود (۳۰۷.Sulzer, Allgemeine Theorie, vol. II, pp. ۳۷۱-۸۵، at p. ۳۷۱ and «Schöne (Schön Künste)»vol. IV, pp. ۳۰۵-۱۹, at p.). چنین اندیشهای عنصر کانونی نظریات زیباییشناسانه کانت در نقد قوه حکم-۱۷۹۰- و شیلر در نامههایی درباره تربیت زیباییشناختی انسان -۱۷۹۵- شد. در این مدخل به شرح تاریخچه تعامل میان نظریه سنتی تجربه زیباییشناسانه همچون صورت خاصی از شناخت حقیقت، و نظریههای متأخر تجربه زیباییشناسانه همچون بازی آزادانه قوای شناختی (و گاه سایر قوای ذهنی) و همچون نوعی تجربه غیرمستقیم عواطف در آلمانِ قرن هجدهم میپردازم.
قسمتی از کتاب زیباییشناسی آلمانی:
این ایده سنتی که هنر واسطه خاصی برای بیان حقایقی مهم است مبنای کار فیلسوفی است که چهارچوب اندیشه آلمانی را در بخش عظیمی از قرن هجدهم تعیین کرد، یعنی کریستیان ولف (۱۶۷۹ -۱۷۵۴). ولف هرگز کتاب کاملی را به زیبایی شناسی اختصاص نداد، اما بسیاری از ایدههایی که بر نظریهی لاحق زیبایی شناسی مؤثر افتادند در اثر او زیر عنوان اندیشههایی عقلانی در باب خدا، جهان و نفس بشر یا «مابعد الطبیعه آلمانی»، که اول بار در سال ۱۷۱۹ منتشر شد، مندرجاند.
ولف که در ابتدا به تدریس ریاضیات در دانشگاه هاله گمارده شد – دانشگاهی که آیین تورع بر حال و هوای آن غالب بود – چه در ریاضیات و چه در فلسفه از نبوغ گو تفریت ویلهلم لایب نیتس (۱۶۴۶-۱۷۱۶) متأثر بود. اما بیان منظومه وار فراخ دامنه ای از فلسفه ای منتشر کرد که تا اندازه ای، ولو نه به طور کامل، مطابق خطوط اندیشههای لایب نیتس طرح و تنسيق شده بود، لیکن به گونه ای که خود لایب نیتس هیچگاه چنان نکرده بود.
مجموعه آثار ولف (بالغ بر سی جلد به زبان آلمانی و چهل جلد به زبان لاتین) مشتمل است بر نسخههایی آلمانی از منطق، مابعد الطبیعه، اخلاق، فلسفه سیاسی و یزدان شناسی او به همراه دایرة المعارفی چهارجلدی درباره ریاضیات. به علاوه، در میان آثار او نسخههای لاتین مبسوطی از منطق، شاخههای مابعد الطبیعه از جمله هستی شناسی، کیهان شناسی عقلی، روان شناسی تجربی، روان شناسی عقلی و روان شناسی طبیعی، به همراه ملخص…
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.