ماتریس ذهن
درباره نویسنده تامس آگدن:
تامس آگدن (Thomas Ogden) نویسنده کتاب ماتریس ذهن، دانشآموختهٔ اَمهِرست کالج و دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه یِیل و مؤسسهٔ روانکاوی سانفرانسیسکو است. او در کلینیک تَویستاک لندن در سِمَت دستیار روانپزشک فعالیت داشته و یکی از مدیران مرکز مطالعات پیشرفتهٔ اختلالات سایکوتیک و عضو هیئت علمی مؤسسهٔ روانکاوی سانفرانسیسکو و روانکاو ناظر و مربی در مؤسسهٔ روانکاوی کالیفرنیای شمالی است. او تاکنون یازده کتاب در حوزهٔ روانکاوی منتشر کرده که حاصل گردآوری مقالات او در زمینهٔ درمان و نظریهٔ روانکاوی است. او به سبب علایق ادبی، درباب نویسندگانی چون فراست و بورخس و کافکا و استیونس و دیگران مقالاتی نگاشته و خود نیز تاکنون دو رمان منتشر کرده است.
اوگدن جوایز زیادی هم کسب کرده است که از میانشان میتوانیم به جایزه هاسکل نورمن در سال ۲۰۱۰، جایزه هانس لووالد در سال ۲۰۱۴ و چند جایزه بزرگ دیگر اشاره کرد.
درباره کتاب ماتریس ذهن:
تبارِ مفهوم «روابط موضوعی»، مانند تمام مفاهیم اصلی روانکاوی، به فروید بازمیگردد. نظریهٔ روابط موضوعیْ گسترهای است از نظریه و درمان که از روانکاوان کلاینی گرفته تا روانکاوان مستقل، هریک جداجدا، به آن پرداختهاند و در کل میتوان مؤلفههای اصلی آن را در سه گزاره خلاصه کرد: نخست اینکه سپهر شخصی یا وجوه روانیِ آدمها از «رابطه» ساخته میشود و در بستر ماتریسی از ارتباط تحول و تکامل مییابد؛ دوم اینکه نیاز به ارتباط حیاتی است و چیزی جای آن را نمیگیرد؛ و سرانجام اینکه نظریههای روابط موضوعی با نظریههای بینشخصی یکی نیستند.
رهیافت روابط موضوعی تحولی است در روانکاوی بریتانیایی که در آن وجود ناهشیارِ رابطه نقشی محوری دارد. آدمی در مقام موجودی اجتماعی در بطن ماتریس ارتباط رشد و تحول مییابد و بیش و پیش از هرچیز، رابطهجو است نه لذتجو. ارضای نیازهای جسمانی برای بقای جسمانی ضروری است، اما شیوۀ رابطۀ ما با خویش و دیگران هستۀ چیزی است که هریک از ما را به موجوداتی انسانی بدل میکند.
تامس آگدن، روانکاو و جستارنویس و رماننویس امریکایی، از چهرههای تابناک و تراز اولِ رویکرد روابط موضوعی است. آثار آگدن شرحی است از اینکه چگونه این حالات وجودی بهنحوی خاص ارتباط خود و دیگران و اضطراب برآمده از آن را نظم میبخشند و مهار میکنند. وامگیریهای آگدن از سنت سترگ روانکاوی بریتانیا و درآمیختن آن با بینشهای عمیقی که پیرنگهایی از سنت فلسفی و ادبی نیز به همراه دارد آثار او و ازجمله کتاب «ماتریس ذهن» را ژرفا و غنایی عمیق میبخشد.
کتاب «ماتریس ذهنِ» آگدن یکی از متون مهم در زمینهٔ روابط موضوعی است و کتابی است جذاب و بدیع که هم تحلیلگران و هم خوانندگانِ غیرمتخصص میتوانند از آن بهره ببرند.
قسمتی از کتاب ماتریس ذهن:
سه گونه تفکر، یعنی تفکر جادویی و تفکر رؤیاگون و تفکر دگرگونساز، وجوه همایند و حافظ و ناقض و رافع هر تفکری است و هیچیک از این گونههای تفکر را هرگز به شکل خالص نمیتوان یافت و میان آنها نه رابطهای خطی، که رابطهای دیالکتیک برقرار است. نیز، هیچیک از اینها شیوهای واحد و یگانه نیستند، بلکه هر “گونهٔ تفکر” نمودی است از گسترهٔ گستردهای از شیوههای تفکر، و وابسته است به مرتبهٔ رشدیافتگی روانی شخص و زمینهٔ هیجانی درونروانی و بینشخصی در هر لحظه و عوامل فرهنگی و جز اینها. باید به خاطر داشت که مقصود آگدن از تفکر، بنا بر سنت بیون، تفکر دربارهٔ احساس است نه تفکر منطقی.
مقصود از تفکر جادویی، تفکری است مبتنی بر فانتزیِ (خیال) قدرت مطلق در خلق واقعیت روانی که فرد آن را “واقعیتر” از واقعیت عینی و خارجی میپندارد ــ همچون شیوهٔ تفکری که در دفاعهای مَنیک میتوان دید. در این تفکر، واقعیتِ برساخته برجای واقعیتِ خارجی مینشیند و بدینسان، ساختار دنیای درونی حفظ میشود. وانگهی، این شیوهٔ تفکر فرصت آموختن از تجارب زیستهٔ شخص با موضوعهای بیرونی واقعی را از میان میبرد.
تفکر رؤیاگون به تفکری اشاره دارد که در فرایند رؤیابینی رخ میدهد. این شگفتانگیزترین و ژرفترین شیوهٔ تفکر آدمی است که هم در دنیای بیداری روی میدهد و هم در عالم خواب. هر چند این شیوهٔ تفکر در اساس ماهیتی ناهشیار دارد، با تفکر پیشهشیار و هشیار رابطهای ملموس دارد. در تفکر رؤیاگون، شخص همزمان و از چشماندازهای گوناگون به تجربهٔ خود معنا میبخشد و آن را میبیند ــ مثلاً از منظر فرایندهای اولیه و ثانویهٔ تفکر، و از منظر دربرگیرنده و دربرگرفته، و از منظر خود کودکانه و خود رشدیافته و مانند اینها. تفکر رؤیاگون به رشد روانی اصیل میانجامد. راست است که آدمی بهتنهایی میتواند به این تفکر بپردازد، اما از مرتبهای به بعد به شخصی دیگر نیاز دارد تا با او بتواند در باب تجارب هیجانی آشفتهساز و دشوار خود به ژرفترین شکل ممکن فکر کند/آنها را به رؤیا ببیند.
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.