سیاحانی که به ایران آمده‌اند

سفر، مادر تجربه و سفرنامه مادر تاریخ است و عمارت شکوهمند تاریخ با مصالحی که سیاحان فراهم آرند، ساخته می‌شود. سفرنامه‌ها از منابع مهم جغرافیایی و تاریخی و کلید شناخت ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی جوامع انسانی، یعنی پایه علم تاریخ و مردم شناسی هستند. ایران از قدیم الایام به دلايل مختلف مورد توجه و عنایت جهانیان بوده است. مردم آینه تمام نمای لیاقت و شایستگی حاکمان‌اند، در دوران شکوه و جلال کشور به درجه اعلای انسانی و معرفت می‌رسند و در دوران انحطاط به ذلت و خواری می‌افتند. ایرانیان معاصر کورش و داریوش مورد ستایش و غبطه سیاحانی چون: هرودت، گزنفون، پلی بیوس و غیره بوده‌اند و به عکس، ایرانیان عصر قاجاریه توسط سفرنامه نویسان نکوهش شده‌اند. جیمز بیلی فریزر هم عصر فتحعلی شاه می‌نویسد: « قطعا مهم‌ترین علت را باید در نظام فاسدی جست که سلطان در استمرار آن می‌کوشد، به این معنی که افراد خاندان خود، پسرها و دامادها و نوه‌های خود را به حکومت ایالات و ولایات شاهنشاهی می‌گمارد، کسانی که هرزه‌ترین، ولخرج‌ترین، فاسدترین و مضرترین اشخاص برای کشورند.»