زیگمونت باومن

«رتروتوپیا» به معنای بازگشت به یوتوپیاست. آن را بازگشت به آرمانشهر یا بازگشت به آینده هم می‌توان گفت. رتروتوپیا فراخوانی به نوعی بازاندیشی نو، ژرف و نقادانۀ شرایط موجود جامعۀ جهانی و وضعیت مدرن انسان امروز است؛ جامعه‌ای که وعدۀ پیشرفت، رفاه، آزادی، رستگاری و برپایی بهشت بر روی زمین را شنیده بود، اما با جهنمی از خشونت، قبیله‌گرایی، نابرابری،...