میراث آسیای مرکزی
درباره نویسنده ریچارد فرای:
ریچارد نلسون فرای (Richard Nelson Frye) نویسنده کتاب میراث آسیای مرکزی، (زادهٔ ۱۰ ژانویهٔ ۱۹۲۰ در بیرمنگهام، آلاباما ـ درگذشتهٔ ۲۷ مارس ۲۰۱۴ در بوستون، ماساچوست) شرق‌شناس و ایران‌شناس برجسته آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد بود. وی نقش مؤثری در پایه‌گذاری «مرکز مطالعات خاورمیانه» دانشگاه هاروارد داشت. او به زبان‌های فارسی، عربی، روسی، آلمانی، فرانسوی، پشتو، ازبکی و ترکی مسلط بود و با زبان‌های اوستایی، پهلوی و سغدی آشنایی کامل داشت.
فرای بیش از ۷۰ سال از زندگی‌اش را صرف مطالعه و پژوهش دربارهٔ تاریخ و فرهنگ فلات ایران کرد و یکی از آخرین بازماندگان نسل ایران‌شناسان و شرق‌شناسانی چون آرتور کریستین‌سن و آرتور پوپ، رومن گیرشمن و پروفسور آلبرت امستد بود که شرق‌شناسی را در دانشگاه‌های جهان بنیاد گذاشتند و تألیفات بسیاری دربارهٔ فرهنگ و هنر و تاریخ ایران داشتند.
مرگ وی به دلیل وصیتش مبنی بر دفن کردنش در حاشیه زاینده‌رود اصفهان جنجال‌هایی را در ایران از سوی اصولگرایان به همراه داشت. البته بعدها اخباری از زبان دوستان (افشین زند) این ایران‌شناس آمریکایی منتشر شد که می‌گفت، او در سه هفته آخر عمر ترجیح می‌داده تا در یزد یا شیراز هم دفن شود. خانواده ریچارد نلسون فرای، ایران‌شناس برجسته، سرانجام پس از ۷۳ روز بلاتکلیفی جنازه او را سوزاندند. با وجود موافقت دو رئیس‌جمهور وقت ایران با این پیشنهاد (دفن در اصفهان) پروندهٔ دفن فرای در ایران با سوزاندن پیکر او بسته شد.
درباره کتاب میراث آسیای مرکزی:
سرزمین واقع در میانه‌ی رودهای جیحون و سیحون و کناره‌های آن تا کوهپایه‌های هندوکش را آسیای مرکزی می‌نامند، که امروزه بخش‌هایی از کشورهای افعانستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و… را شامل می‌شود. بسیاری از محققان برآنند که این ناحیه خاستگاه آریایی‌های نخستین پیش از مهاجرت به درون فلات ایران بوده است. در کتاب میراث آسیای مرکزی سرگذشت اقوام ساکن در آسیای مرکزی بررسی شده است که دارای فرهنگ و هنر و سازمان‌های مدنی و اجتماعی برجسته بوده‌اند. نویسنده کوشیده است تا نوشته‌هایش مبتنی بر پژوهش‌های اصیل ولی بی‌تعقید و تا حدود ممکن درخور سلیقه‌های مختلف باشد.
وی با درنظر گرفتن جنبه‌های پژوهشی مانند باستان‌شناسی، زبان‌شناسی، جامعه‌شناسی، سکه‌شناسی، دین‌شناسی قبایل قدیمی، سرزمین‌های وسیع چین و سیبری، شبه قاره‌ی هند و ایران باستان تمامی منطقه‌ی عظیم آسیای مرکزی را مورد مطالعه قرار داده است. نویسنده چگونگی بررسی گسترش فرهنگ باستانی ایران را با نگاه به سرزمین‌های بزرگ شبه قاره‌ی هند و چین، حضور و حدود تاثیر فرهنگ و تمدن ایران باستان را در گستره‌ی آسیای مرکزی بازگو می‌کند.
وی معتقد است در حال حاضر ملل آسیای مرکزی، اعم از ایرانی زبان و ترک زبان، دارای یک فرهنگ، یک دین و یک رشته ارزش‌های اجتماعی و سنت‌ها هستند و تنها زبان، عامل جداکننده‌ی آن‌ها از یک‌دیگر است. نویسنده در صدد است تا با بررسی گذشته به تشریح حال کمک کند. به همین دلیل رخدادهای تاریخی منطقه در دوره‌های مختلفی چون عصر پیش از تاریخ، هخامنشیان، عصر هلنیسم، دولت یونانی باکتریایی، پارت‌ها، کوشانیان، سغدیان، عصر خلفا و خاقان‌ها را بررسی کرده و به مسائل دیگر به خصوص مذاهب و آداب و رسوم نیز توجه دارد.
قسمتی از کتاب میراث آسیای مرکزی:
آسیای مرکزی دارای رشته کوه‌هایی است که با کوه‌های هیمالیا رقابت می‌کند، و دارای بیابان‌های شن و نمک به حدی خشک است که امکان دارد روی کره زمین یافت شود، لكن دارای واحه‌ها و دره‌های حاصلخیز هم می‌باشد. تاریخ منطقه عظیم از ایران در خاور نزدیک تا آستان قانسو (Gansu) در چین – منطقه توسعه یافته مطالب در این کتاب – اصولا یکی از واحه‌های بزرگ و کوچک است. حتى دره‌هایی چون دره‌های بزرگ فرغانه و ایلی (ii) می‌تواند به عنوان واحه های مخصوصا بزرگ توصیف شود، اگر چه مرزهای هر کدام بیشتر به وسیله کوه‌ها تا اینکه به وسیله بیابان‌ها شکل گرفته است.
با این حال، در این گونه موارد، ناحيه وسیعی ممکن است شامل آنچه باشد که می‌توان آن را واحه‌های څرد (micro-oases) نامید، زیرا بخش‌های کوچکی از بیابان یا اراضی لم یزرع، مناطق آباد را جدا کرد. به هر صورت، تأثیر حیات در یک واحه برای همه عادی است. اصولا توسعه زمین قابل کشت، نتیجه آبیاری بود. نهرهای آبیاری که از رودخانه‌های منجمد ایجاد می‌شد، سرچشمه می‌گرفت، بسیاری از مردم را قادر ساخت تا به وسيله توسعه کشت و زرع به مرزهای اطراف کوه ها و بیابان‌ها رفته، در آسیای مرکزی زندگی کنند.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.