تاریخ تاجیکان ورارود
درباره نویسنده نماز حاتم:
نماز حاتم نویسنده کتاب تاریخ تاجیکان ورارود. نماز حاتم دهم شهریور ۱۳۲۵ برابر با یکم سپتامبر ۱۹۴۶ در ديهه تاجیک نشین شاباتی از ولایت بخارا زاده شد. در ۱۹۶۲ در همانجا مکتب میانه تاجیکی را به پایان برد. و در ۱۹۶۷ از دانشکده تاریخ و زبان دانشگاه دولتی تاجیکستان فارغ‌التحصیل شد. در همان سال به دوره اسپیرانتوره (کارشناسی ارشد) وارد شد. و از ۱۹۷۱ به کار آموزگاری گروه تاریخ اتحاد شوروی در دانشگاه دعوت شد. وی در ۱۹۷۴ از رساله دکترای خود دفاع کرد. نماز حاتم از ۱۹۸۰ به عنوان دستیار ارشد پژوهشی به پژوهشگاه تاریخ، باستان شناسی و مردم شناسی احمد دانش وابسته به آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان پیوست.
او در ۱۹۹۱ از رساله فوق دکترای خود دفاع کرد. و از همان سال به عنوان پروفسور و از ۲۰۰۱ به عنوان مدیر گروه و استاد دانشکده صاحبکاری (تجارت) و خذمت مشغول به کار شد. نماز حاتم، استاد گروه تاریخ آکادمی علوم تاجیکستان، تاکنون ۱۵ کتاب و بیش از ۲۶۰ مقاله به نگارش در آورده است. برخی از مهم‌ترین کتاب‌های وی عبارت‌اند از: کتاب‌های درسی تاریخ خلق تاجیک برای کلاس نهم و همچنین دانشگاهی (به صورت گروهی ار نویسندگان)؛ سرنگون کردن ترتیبات امیری در بخارا، تاریخ بانک‌ها و صاحبکاری در آسیای میانه.
درباره کتاب تاریخ تاجیکان ورارود:
تاریخ تاجیكان ورارود، تاریخ بسیار کهن و دیرینه ای است. دیرینگی و قدمتی به مراتب پیش از شکل گیری کلمه «تاجیک» در اشاره به مردمان فارسی‌زبان آسیای میانه که صرفا پس از استقرار طوایف ترک‌زبان در آن حدود رواج یافت و از این رو در قیاس با تاریخ دیرین آن حدود اصطلاح نسبتا متأخری است. و به همین قیاس شکل گیری و رسمیت یافتن یک واحد خودمختار و آنگاه مستقل اداری تحت همان نام در چارچوب نظام اداری اتحاد شوروی در اوایل و اواسط دهه ۱۹۲۰ میلادی.
اگرچه هنوز در مورد عمل و انگیزه‌های استعمار روسیه در نادیده گرفتن موجودیت کهن‌ترین مردمان آن حدود یعنی میراث داران زبان فارسی، بررسی جامع و مستندی صورت نگرفته است. اما نحوه سیر حوادث و تحولات به آن سمت و سو، از نقطه شروع‌اش در ایام تزاری تا دوره اوجش در پی استقرار بلشویک‌ها، به گونه‌ای که در این تحقیق جامع و گسترده نیز می‌خوانیم، کاملا روشن است.
قسمتی از کتاب تاریخ تاجیکان ورارود:
وضع ملک‌های آسیای میانه در آستانه هجوم قشون روس. در میانه سده نوزدهم در سرزمین آسیای میانه به غیر از سه دولت مستقل: امارت بخارا، خانیگری‌های خوقند و خیوه. باز چند ملک نیم مستقل، مانند شهر سبز، کتاب، حصار، قراتگین، درواز و کولاب وجود داشتند. تاجیکان در آن دوره در امارت بخارا و خانیگری خوقند و ملک‌های نیم مستقل نامبرده شده. همراه با ملت‌های اوزبک، ترکمن، قزاق، قرقیز و غیره برادر وار زندگی میکردند. و تلخی و شیرینی حیات را با هم می‌چشیدند.
در امارت بخارا از سال ۱۷۵۳ قبيلة منغيت اوزبک حکومت می‌کرد. که آنها به چنین مرحمتی به شرافت شاه ایران، نادرشاه مشرف شدند. خانیگری خوقند نیز از سال ۱۷۱۰ در زمان ضعف دولت آشتر خانی‌ها (جانی‌ها) بنیاد یافت و در آن نیز قبيله مینگ اوزبک سلطنت می‌راند.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.